Afwikkelen van de nalatenschap

Een overlijden brengt in de eerste plaats veel verdriet met zich mee. En in die verdrietige situatie moeten er ook tal van zaken geregeld worden. Een paradox waar niet iedereen altijd even goed raad mee weet. Er komen allerlei organisatorische zaken, regels, verplichtingen en administratieve zaken kijken. Het afwikkelen van een nalatenschap is een van de taken die ons als onpartijdige en onafhankelijke instantie worden toevertrouwd.

In een aantal specifieke situaties is onze tussenkomst zelfs verplicht. Dat geldt onder meer bij minderjarigheid van een of meer erfgenamen, als het vermogen van een erfgenaam onder bewind staat of de erfgenaam onder curatele staat, als er panden of grond in de nalatenschap zitten en als het huis of de aandelen in de BV van de overledene naar één van de erfgenamen moet gaan.

De afwikkeling van een nalatenschap omvat drie stappen: de verklaring van erfrecht, de aangifte erfbelasting en de verdeling van de nalatenschap.

Verklaring van erfrecht

Een verklaring van erfrecht geven wij af na controle op de aanwezigheid van een testament bij het Centraal Testamenten Register, controle van de persoonsgegevens van de overledene en de erfgenamen. Dit kan afhankelijk van de situatie enkele dagen tot enkele weken duren. Soms zelfs langer als erfgenamen in het buitenland moeten worden opgespoord. Met de verklaring van erf­recht kan de nala­tenschap afgewikkeld worden.

Executeur

Gaat u er van uit dat uw erfgenamen uw nalatenschap samen en in onderling overleg zullen afwikkelen? Of neemt u het zekere voor het onzekere en helpt u hen een handje met het voorkomen van ruzie? Belast dan één persoon met de praktische werkzaamheden die een overlijden met zich meebrengen. Dat kunt u doen met de benoeming van een executeur in uw testament.

Een executeur handelt de verdeling van uw erfenis af. Hij beheert de volledige nalatenschap en heeft zeggenschap over alle bezittingen. Namens de erfgenamen moet hij eventuele schulden voldoen. U kunt hem ook speciale activiteiten opdragen, zaken die u graag geregeld of uitgevoerd hebt als u er niet meer bent. De executeur maakt beschrijving van de boedel, dat zijn alle bezittingen en schulden die u nalaat en hij moet de legaten afgeven en uitkeren. Hij is verantwoording schuldig aan uw erfgenamen en moet aan de erfgenamen rekening en verantwoording afleggen.

Erfbelasting

De executeur is bevoegd de aangifte te doen voor de erfbelasting. Zijn loon wordt in de wet geregeld: één procent van het totale vermogen op de dag van overlijden. U kunt ook een andere beloning in uw testament regelen, in percentage of een legaat van een geldbedrag. In toenemende mate worden notarissen vanwege hun onpartijdige en onafhankelijke positie tot executeur benoemd.

Aanvaarden of verwerpen

Als erfgenaam kunt u een nalatenschap zuiver aanvaarden, verwerpen of bene­ficiair aanvaarden. Zuiver aanvaarden betekent dat u ook eventuele schul­den aanvaardt. U hoeft daarvoor niet per se schriftelijk te aanvaarden. Als u zich als erfgenaam gedraagt, hebt u stilzwijgend zuiver aanvaard. Bij het opstellen van de verklaring van erfrecht vragen wij of u de nalatenschap wilt accepteren. Het verwerpen van een nalatenschap vergt enkele forma­liteiten bij de rechtbank.

Weet u niet zeker of de nalatenschap een positief saldo heeft, dan kunt u de nalatenschap beneficiair aanvaarden’. U wordt dan niet aansprakelijk voor de schulden, u aanvaardt de nalatenschap alleen als er een positief saldo is. Ook hiervoor gelden enkele wettelijke formaliteiten bij de recht bank.